بیماری حرکت
بیماری حرکت در واقع یک اختلال شایع در گوش داخلی می باشد که به دلیل حرکت مکرر وسیله نقلیه و یا هر حرکت دیگری که عملکرد گوش داخلی را مختلف کند، ایجاد می شود. بعضی از افراد در زمان سوار شدن هواپیما، اتومبیل و یا پارک تفریحی، به حالت تهوع و یا حتی استفراغ دچار می شوند.
همین طور بر اساس تحقیقاتی که انجام شده است گاهی فیلم های سه بعدی نیز می توانند باعث حالت تهوع در فرد شوند. لازم است بدانید که هیچ تفاوتی میان بیماری حرکت و بیماری دریا وجود ندارد. افراد و حیوانات فاقد عملکرد سیستم دهلیزی در برابر بیماری حرکت مصون هستند. در صورت عدم وجود اندام های حرکتی – حسی در گول داخلی، بیمای حرکت رخ نمی دهد. علائم بیماری حرکت شامل حالت تهوع، استفراغ و سرگیجه می باشد.
دلایل بروز بیماری حرکت
حرکت توسط مغز از طریق مسیر های مختلف سیستم عصبی از جمله گوش داخلی، چشم ها و بافت های سطح بدن حس می شود. زمانی که بدن به شکل عمدی حرکت می کند، ب هطور مثال در زمان راه رفتن، ورودی از تمامی مسیر ها توسط مغز ما هماهنگ می شود.
علائم بیماری حرکت زمانی خود را بروز می دهد که سیستم عصبی مرکزی پیام های متناقضی از سیستم های حسی دریافت نماید. این پیام ها از طریق گوش داخلی، چشم ها، گیرنده های پوست و گیرنده های حسی عضلات و مفاصل منتقل می شوند.
به طور مثال زمانی که فردی روی قایق و یا داخل اتومبیل نشسته باشد و به بیرون نگاه نکند، گوش های داخلی او احساس حرکت بالا و پایین و همین طور چپ و راست می کنند. اما زمانی که چشمانش منظره ایستا را مشاهده می کند، انگار اصلا در حال حرکت نیست. چرا که فرض بر این است که تناقض بین ورودی ها عامل بیماری حرکت می باشد.
علائم و نشانه های بیماری حرکت
همان طور که می دانید، تمامی بیماری ها نشانه ها و علائمی را با خود به همراه دارند که در ادامه علائم این بیماری را خواهیم گفت:
- حالت تهوع
- استفراغ
- احساس ناراحتی
- رنگ پریدگی
- تعرق
- تنگی نفس
- گیجی
- خمیازه کشیدن
- خواب آلودگی
- احساس ضعف
- سر درد
- اضطراب خفیف
تشخیص بیماری حرکت
در اکثر مواقعی که بیماری حرکت رخ می دهد، خفیف و قابل درمان است. اما در مواردی بسیار شدید شده و در مواردی به تدریج بد تر می شود. در این زمان باید شما به پزشکی مراجعه کنید که مهارت ویژه ای در بیمار های گوش، تعادل و سیستم عصبی دارد.
در جهت تشخیص این بیماری، پزشک علائم را مورد بررسی قرار می دهد و در مورد آن ها از بیمار سوال می پرسد. همین طور پزشک می داند که به طور معمول چه عواملی باعث این بیماری می شوند. لازم است بدانید که تست های آزمایشگاهی برای تشخیص این بیماری نیاز نیست.
درمان بیماری حرکت
علائم و نشانه های نگران کننده بیماری حرکت به طور معمول زمانی که حرکت متوقف می شود، از بین می روند. اما همیشه این طور نیست. برخی از افراد حتی پس از اتمام سفر، چند روز از علائم و نشانه ها رنج می برند. بیش تر افراد که در گذشته به این بیماری دچار شده اند، از پزشک خود می پرسند که چگونه دفعه بعد ااز بروز آن جلوگیری کند.
در ادامه روش های درمان آن را آورده ایم تا در صورت بروز و مشاهده هر گونه از علائم این بیماری، بتوانید به راحتی آن را خنثی کنید.
نگاه کردن به افق
یک روش ساده برای خنثی نمودن بیماری حرکت، نگاه کردن به افق است. شما می توانید در زمانی که وسایل نقلیه در حال حرکت هستند، از پنجره به بیرون نگاه کنید و به سمت افق در جهت سفر خیره شوید. این امر کمک خواهد کرد تا با ارائه مجدد تصویری از حرکت، حس درونی تعادل را مجدد جهت گیری کنید.
بسته نگه داشتن چشم ها و چرت زدن
اگر در شب و یا در کشتی بدون پنجره هستید و به این بیماری دچار شدید، می توانید چشم های خود را ببندید و یا در صورت امکان چرت بزنید. این عمل می تواند تناقض بین ورودی چشم و گوش داخلی را رفع نماید.
جویدن را فراموش نکنید.
یک روش ساده برای جلوگیری از تشدید شدن و همین طور رفع شدن علائم بیماری حرکت، جویدن است. شما می توانید در صورت بروز مشاهده هر یک از علائم این بیماری، آدامس بجوید. همین طور جویدن تنقلات و یا حتی جویدن سایر مواد غذایی می تواند اثرات سوء تناقض بین بینایی و تعادل را تا حد چشم گیری کاهش دهد.
هوای تازه
هوای تازه و خنک می تواند این بیماری تا حد قابل قبولی کاهش دهد. اما اگر احتمال می دهید که امکان دارد بوی نا خوشایندی را اسشمام کنید، بهتر است از هوای تازه صرف نظر کنید. چرا که بوی نا خوشایند می تواند حالت تهوع را تشدید کند.
زنجبیل
زنجبیل باعث کاهش علائم بیماری حرکت می شود. این ماده غذایی به صورت قرص موجود می باشد. همین طور شما می توانید یک جوانه تازه زنجبیل را برای رفع علائم این بیماری، بجوید.
راه های پیشگیری از بیماری حرکت
بهتر است در جهت پیشگیری این بیماری اقداماتی را انجام دهید تا نیاز به درمان آن پیدا نکنید.
- همیشه در موقعیتی بنشینید تا چشم ها بتوانند ببینند همان حرکتی را که در بدن و گوش داخلی احساس می کنند. در ماشین، در صندلی جلو بنشینید و به مناظر دور دست نگاه کنید. در قایق روی عرشه بروید و حرکت افق را تماشا کنید. در هواپیما، کنار پنجره بنشینید و به بیرون نگاه کنید. بهتر است زمانی که در هواپیما هستید، صندلی های روی با را انتخاب کنید. این مسئله حرکت را به حداقل می رساند. در صورت تجربه بیماری حرکت، در زمان مسافرت مطالعه نکنید و در صندلی رو به عقب نشینید. با مسافر دیگری که به بیماری حرکت دچار شده است، صحبت نکنید. بلافاصله قبل و در زمان مسافرت از عطر های تند و غذا های پر ادویه و یا چرب پرهیز کنید.
دارو های مرسوم بیماری حرکت
مصرف دارو هایی مانند آنتی هیستامین ها از جمله سیکلیزین، قبل از سفر به پیشگری از علائم این بیماری مثل تهوع کمک می کند و نیز برخی از آنتی هیستامین های خوراکی مانند هیوسین را می توان به طور ایمن برای کودکان بالای 4 سال مصرف کرد.
احتیاط
دارو هایی که در بیماری حرکت مورد استفاده قرار می گیرند ممکن است باعث تاری دید و خواب آلودگی شوند، به همین جهت در صورت کار با ماشین آلات یا رانندگی از مصرف آن ها پرهیز کنید.
درمان همیوپاتی
از دارو های همیوپاتی در درمان بیماری حرکت استفاده شده است و بهتر است درمان در روز قبل از مسافرت و نیز به صورت یک دور دیگر، بلافاصله قبل از مسافرت انجام شود.
درمان تغذیه ای
مصرف غذا های پر پروتئین مثل کنسرو گوشت و لبنیات می تواند موجب افزایش احتمال هواپیما زدگی شود.
هم چنین غذا های حاوی سدیم زیاد، مانند چیپس، ذرت، آجیل شور، گوشت های پر سود، چیپس سیب زمینی با هواپیما زدگی که نوعی از بیماری حرکت است در ارتباط است.
بنابراین خودداری از مصرف غذا های نامبرده می تواند تا حد زیادی موجب جلوگیری از بیماری حرکت شود.
طب سوزنی
وارد کردن سوزن های مخصوص طب سوزنی در نقاط مخصوص (واقع در جلوی هر دو ساعد در نقاط p6) از اثر ضد تهوع و ضد گیجی برخوردار است.فشار دادن نقطه p6 نیز در تهوع ناشی از بیماری حرکت، مصرف دارو ها (مانند دارو های مخصوص شیمی درمانی یا بیهوشی) و تهوع دوران بارداری مفید واقع می شود. قبل از مسافرت در صورت ادامه تهوع، در طول مسافرت باید از فشار دادن نقطه p6 استفاده کرد.
آیا بازی های کامپیوتری می تواند باعث بیماری حرکت و تهوع شود؟
بله در بازی های کامپیوتری علائمی شبیه به بیماری حرکت وجود دارد. این بیماری که به آن simulation sickness می گویند با دور تر نشستن از صفحه کامپیوتر یا تلویزیون و تکرار بازی های کامپیوتری به دلیل عادت کردن مغز برطرف می شود.
نظرات و دید گاه ها