آزمون های دهلیزی در کودکان

آزمون دهلیزی در کودکان

آزمون های دهلیزی در کودکان : سیستم حسی تعادل در هنگام تولد به طور کامل رشد می‌کند و حفظ تعادل توسط سه اندام زیر انجام می‌شود:

1. سیستم حسی‌پیکری
2. سیستم بینایی
3. سیستم دهلیزی

سیگنال های آوران از این سه سیستم به ساقه مغز، پل مغزی و مخچه منتقل می‌شود در آنجا اطلاعات پردازش می‌شود و سپس از طریق سیستم وابران به ماهیچه‌ها و چشم برای هماهنگی حرکات منتقل می‌شود.

ارزیابی این سه سیستم و سیستم عصبی مرکزی در هنگام برخورد با کودکان دچار اختلال تعادل ضروری است.

وقتی کودک از سرگیجه حرف می زند احتمال تومور مغزی، ضایعات ساقه مغز و صرع بسیار بالا است، اما در کل توصیه می‌شود در کودکان با مشکل سرگیجه بیشتر به ضایعات محیطی شک داشته باشیم تا مرکزی.

بسیاری از کودکان که مشکل دهلیز دارند والدینشان ابراز کرده‌اند که در دوران نوزادی هم سست[1] بوده‌اند.

کودکان جوان زمانی که مورد حمله سرگیجه قرار می‌گیرند اغلب با گریه کردن، زردرنگی و خواب‌آلودگی پاسخ می‌دهند.

از اولین علائمی که در اختلالات دو طرفه دهلیزی یا بدعملکردی شدید دهلیزی مشاهده می‌شود تا خیر در سیستم حرکتی کودک می‌باشد.  

کودک با کاهش دهلیزی دو طرفه، تمام علائم بجز بیماری حرکت[2] را تجربه می‌کند.

ارزیابی تعادل بستگی به سن کودک دارد، ازاین‌رو توجه به مراحل رشد حرکتی و محدوده سن نوزاد بسیار مهم می‌باشد.

پیشنهاد مطالعه : وزوز گوش

مراحل رشد حرکتی در کودکان تا یک سالگی:

اگر کودک مشکل سرگیجه/گیجی داشت والدین باید با چک روزانه علائم زیر را یادداشت کنند:

• استفراغ، سردرد، افتادن و زردی رنگ پوست
• تعداد حملات
• طول حملات: در حد ثانیه، دقیقه یا ساعت
• زمان وقوع حملات در طول روز
• داروهای مصرفی: مثل جنتامایسین و استرپتومایسین
• سایر نشانه‌ها از قبیل صرع

توصیه می‌شود که رفتارهای کودک در موقع حرکت در شرایط گوناگون توسط ویدیو ثبت شود.

بیشترین عامل سرگیجه در بزرگ‌سالان BPPV می‌باشد اما در کودکان نسبت به بزرگ‌سالان تفاوت های برجسته‌ای در این مورد وجود دارد:

در کودکان با مشاهده این‌گونه علائم باید به حملات با علائم محیطی، کوتاه، عودکننده، عدم مشکلات تعادل طولانی‌مدت و عدم بیماری های تب دار یا عفونت سیستم تنفسی فوقانی توجه کرد.طبق مطالعات مشکلات سرگیجه به وفور در بیماران مننژیتی و سندرم آلپرت دیده  می‌شود.  

ارزیابی سیستم دهلیزی 

 این ارزیابی‌ها با معاینه گوش توسط متخصص گوش و حلق و بینی انجام می‌شود و در نهایت یک ارزیابی جامع از سیستم دهلیزی کودک به عمل می‌آید.   

بررسی اعصاب کرانیال، رفلکس های تاندون عمقی و رفلکس های رشدی این آزمون‌ها حتی می‌تواند در کودکان جوان انجام شود.

که اگر بیش از یک عصب کرانیال دچار اختلال باشد ممکن است فقط سیستم شنوایی و دهلیز متأثر نباشد که در این شرایط، وجود اختلال سندرمی باید مد نظر قرار گیرد.  

آزمون رومبرگ

ایستادن روی یک پا در کودکان بزرگ‌تر از 4 سال رخ می‌دهد.عملکرد آن در کودکان کوچک‌تر بسیار متغیر و به هماهنگی بین آزمایشگر، کودک و والدین بستگی دارد.نتایج آزمون، ضایعه در مکان خاصی را نشان نمی‌دهد و بستگی به اختلالات ویژگی های متنوعی دارد. 

توصیه می‌شود این آزمون در کودکان بالای 4 سال انجام شود.

آزمون تعقیب آرام و ساکاد

آزمون تعقیب آرام، آزمون مهمی برای ارزیابی توانایی دنبال کردن هدف با حرکت آرام است.در کودکان جوان، بهترین عملکرد این آزمون‌ها توسط مشاهده مستقیم چشم کودک درحالی‌که اسباب‌بازی در روبروی چشم کودک در حال حرکت است می‌باشد.

برای انجام دادن آزمون ساکاد در کودکان با مشکل روبرو هستیم اما توصیه می‌شود با اسباب‌بازی و  حرکت های پرشی می‌توان تا حدی سیستم ساکاد کودک را بررسی کرد.  

آزمون نگاه خیره

هدف نگاه خیره[3]، شناسایی وقوع نیستاگموس در طول نگاه ثابت است.در این آزمون از کودک خواسته می‌شود به شی در زاویه 30 درجه در جهات مختلف خیره شود.

 نیستاگموس نگاه خیره، مخصوصاً اگر در موقعیت های مختلف دیده شود، نشان از آسیب در ساقه مغز و/یا مخچه می‌باشد.

بااین‌حال، اگر نیستاگموس یک طرفه وجود داشته باشد ممکن است به علت آسیب یک طرفه حاد دهلیزی باشد.  

آزمون دهلیزی تکان دادن سر

آزمون دهلیزی تکان دادن[4] سر آزمون جدیدی است که امکان کشف ضایعات یک طرفه دهلیزی را فراهم می‌کند.این آزمون می‌تواند برای کودکان 4 تا 5 سال انجام شود.

از کودک خواسته می‌شود که به بینی آزمایشگر خیره شود درحالی‌که سر خود را تقریباً 50-40 درجه به طرفین می‌چرخاند.

اگر عملکرد کانال طرفی دهلیز و یا عصب یک طرف در مقابل عملکرد طرف مقابل ضعیف باشد، ساکاد کوچکی قابل‌مشاهده است.

VNGVNG در مورد پاتولوژی های VOR، نیستاگموس خودبه‌خودی، چرخشی و وضعیتی اطلاعات زیادی به درمانگر می‌دهد.

در گاگل (عینک مخصوص) با استفاده از دوربین مادون‌قرمز حرکات چشم در تاریکی کامل و بدون نگاه ثابت ارزیابی می‌شود.

این ابزار برای حمل، بسیار راحت و ارزان است.VNGیک آزمون سریع غربالگری برای ضایعات دوطرفه دهلیز می‌باشد.   

ENGENG می‌تواند در کودکان کوچک انجام شود اما در شرایطی که مشکل کالیبراسیون وجود دارد یا بی‌نظمی در حرکات چشم نظیر پلک زدن وجود دارد، مشکل است.  

 کالریک دوگوشی دو دمایی (CC 250 آب 30 درجه، 44 درجه)در این آزمون، جریان آندولنف در مجرای نیم‌دایره افقی تحریک می‌شود، بنابراین باعث تحریک یا مهار جریان الکتریکی می‌شود. 

این آزمون باید در اتاق تاریک با چشم‌های باز انجام شود.

سرعت فاز کند بهترین جزء برای ارزیابی در این آزمون است.اختلاف بین گوشی بیشتر از 20% به‌عنوان پاتولوژی مشخص می‌شود و مجموعه کل 4 تحریک، کمتر از 40 درجه بر ثانیه باشد به‌عنوان کم فعالی در نظر گرفته می‌شود.

کالریک می‌تواند برای کودکان 4 تا 5 سال به بالا انجام شود. کالریک با آب یخ (cc 50 ، 8 درجه) در کودکان بزرگ‌تر که به کالریک معمول پاسخ نمی‌دهند، مناسب است.ناهنجاری در پاسخ کالریک، نشان‌دهنده ضایعه در ارگان‌های انتهایی دهلیز و گاهی آسیب ساقه مغز می‌باشد (شکل 1)

شکل1: انجام آزمون کالریک در کودکان  

آزمون چرخش

آزمون صندلی چرخان سینوسی برای ارزیابی ضایعات دو طرفه دهلیز یا ضعف یک طرفه در کودکان کوچک مناسب است.

آزمون باید در تاریکی انجام شود و در صورت وجود عملکرد دهلیز، نیستاگموس سریعاً ظاهر می‌شود.

این آزمون معمولاً در سرعت های متفاوت از 02.0 تا 64.0 هرتز انجام می‌شود.

مشکل اصلی این آزمون عدم توانایی در افتراق بین ضایعه دهلیز یک طرفه متوسط یا جبران شده با عملکرد طبیعی دوطرفه دهلیز می‌باشد.

پوسچروگرافی

نام دیگر این آزمون equitest است.

این آزمون شامل دو جز حسی و حرکتی است که تلفیق بین ورودی های بینایی، حسی‌پیکری و دهلیز را ارزیابی می‌کند.این آزمون ممکن است در ارزیابی کودکان با تاریخچه عدم تعادل و بی‌ثباتی، بد عملکردی دوطرفه دهلیز و تأخیر رشدی حرکتی و همچنین در پایش کردن پیشرفت یا بهبود مفید می‌باشد.این آزمون وابسته به متغیرهای زیادی است و نمی‌تواند برای کودکان کمتر از 6 سال با قطعیت استفاده شود.   

VEMPآزمون‌های جدیدی که اخیراً مورد استفاده قرار می‌گیرد، آزمون VEMP می‌باشد که عملکرد ساکول، عصب وستیبول تحتانی، هسته دهلیزی داخلی را ارزیابی می‌کند.

به علت همکاری بیمار در وضعیت دادن سر و حفظ انقباض ثابت در ماهیچه گردن برای کودکان کوچک هنوز استفاده نمی‌شود.

همچنین آزمون Subjective Horizontal، عملکرد اتریکول را ارزیابی می‌کند که می‌تواند برای کودکان 5 تا 6 سال استفاده شود.

در کل توصیه‌شده است در صورتعدم همکاری کودک باید از مجموعه آزمون استفاده کرد که در حداقل زمان ممکن انجام شود و بیشترین راحتی را داشته باشدکه 4 آزمون زیر برای این هدف پیشنهادشده است: 

آزمون اوکولار موتور، چرخشی، صندلی چرخان و کالریک .  

جهت مشاوره رايگان مي توانيد با شماره زير تماس حاصل فرماييد.

02188343584

09109259377

02188828999

02188860666